Opowieść ze Spoleto
• Spot „Z miłości do oliwy”Kilka zasad właściwego przechowywania oliwy i ochrony jej właściwości.
Oliwy extra vergine mogą mieć różne barwy –od intensywnej jasnej zieleni, przez zieleń z delikatnymi żółtawymi refleksami, aż po intensywny żółty kolor z lekkimi nutami zieleni. Poszczególne nuty chromatyczne zależą od różnych czynników: przede wszystkim od odmiany i stopnia dojrzałości oliwek, ale także od rodzaju i sposobu wykorzystania urządzeń do produkcji. Kolor nie jest w żadnej mierze wykładnikiem dobrej lub złej jakości oliwy, za wyjątkiem przypadku występowania rdzawych refleksów, które świadczą o degradacji chlorofilu i obecności betakarotenu, co ma miejsce wtedy, gdy oliwa wystawiona była na działanie światła. Zanika wtedy zielony kolor chlorofilu, ustępując barwom brązowo-czerwonawym z obecnych w oliwie pigmentów karotenoidowych, zazwyczaj dobrze maskowanym przez zieleń chlorofilu.
Światło niszczy właściwości chemiczne, fizyczne i organoleptyczne oliwy. Dlatego ważne jest chronienie jej przed bezpośrednim działaniem światła dziennego oraz silnych sztucznych źródeł światła.
Do przechowywania w dłuższych okresach wskazane są ciemne i chłodne miejsca. Tak samo szkodliwe może być niewłaściwe przechowywanie oliwy przed wprowadzeniem jej do sprzedaży, na przykład podczas wyładunku czy też magazynowania.
Należy pamiętać o zakręcaniu butelki, aby nie dopuszczać do kontaktu z powietrzem, które przyspiesza proces utleniania oliwy. Kuchenne karafki do oliwy ewokują z pewnością dawne klimaty, ale są doskonałym sposobem na… zepsucie najlepszej nawet oliwy extra vergine. Rzadko kiedy zaopatrzone są w korek lub zakrętkę, a więc mała ilość oliwy wystawiona jest na działanie dużej ilości tlenu. Poza tym mamy do czynienia z naczyniem na bieżąco uzupełnianym –za każdym dolaniem świeżej oliwy stara porcja stanowi doskonały zapalnik dla procesu oksydacji. Od kilku lat obowiązuje zakaz używania karafek w restauracjach i wszystkich lokalach zbiorowego żywienia.
Obecność stałych grudek (podobnych do ziaren ryżu o bardzo jasnej barwie) świadczy o tym, że oliwa przechowywana była w niskich temperaturach i zakrzepła. Nie wpływa to negatywnie na jej właściwości odżywcze i organoleptyczne – w temperaturze ciepłego otoczenia oliwa odzyskuje swój stan płynności.
Z temperaturą nadmiernie wysoką jest na odwrót – wpływa ona negatywnie na jakość oliwy. Przechowywanie wszelkich produktów żywnościowych w zbyt wysokiej temperaturze ma niekorzystny wpływ, i nie inaczej jest z oliwą z oliwek.
Zapasy oliwy należy zatem przechowywać w temperaturach pomiędzy 12° a 20-25°C.
DATA PRZYDATNOŚCI DO SPOŻYCIA OLIWY
Na opakowaniach wszystkich produktów spożywczych możemy wyczytać dwie różne informacje: „spożyć przed” lub „najlepiej spożyć przed”
Formułka „spożyć przed” określa datę przydatności do spożycia i znajduje się na wszystkich produktach łatwo psujących się z punktu widzenia mikrobiologicznego. Spożycie takiego produktu po tej dacie może stanowić bezpośrednie zagrożenie dla zdrowia i życia. Dlatego sprzedaż przeterminowanego artykułu jest przestępstwem, a konsument powinien bez najmniejszej wątpliwości unikać jego konsumpcji.
Natomiast formułka „najlepiej spożyć przed” określa termin minimalnej trwałości produktów spożywczych, w tym oliw. Jest to data, do której produkt właściwie przechowywany zachowuje – według zapewnienia producenta – niezmienną jakość i aromat.
Po upłynięciu podanego na opakowaniu terminu artykuł pozostaje nadal „bezpieczny” dla zdrowia, może być legalnie sprzedawany i regularnie konsumowany, ale jego cechy jakościowe mogą już być niższe od standardowych.