ODMIANY OLIWEK

Odkrywamy kultywary oliwek – od krajów pochodzenia po wykorzystanie oliwek w kuchni.

Słowo „kultywar” pochodzi od złożenia dwóch angielskich słów „cultivated variety” i odnosi się do odmian uprawianych oliwek, często kojarzonych z konkretnym regionem geograficznym.

Kultywarów oliwek jest wiele, a każda ma charakterystyczny dla siebie kolor, smak i wydajność, co składa się na równie szeroki zakres końcowych zastosowań.

WŁOCHY ŚRODKOWO-PÓŁNOCNE

1 / 9 Canino

Występowanie: region Lacjum

Przeznaczenie: do tłoczenia oliwy

Właściwości: Roślina odporna na działanie czynników szkodliwych, o dużych zdolnościach adaptacyjnych i wytwarzająca liczne odrośla. Wydajność wysoka, zmienna. Zawartość oliwy średnia.

2 / 9 Dolce Agogia

Występowanie: Umbria

Przeznaczenie: do tłoczenia oliwy

Właściwości: Roślina adaptująca się do różnych warunków klimatycznych i glebowych. Wydajność średnia, zmienna. Zawartość oliwy średnia. Owoce wykorzystywane również do produkcji suszonych czarnych oliwek.

3 / 9 Frantoio

Występowanie: Włochy środkowe i wiele krajów, w których uprawia się drzewa oliwne.

Przeznaczenie: do tłoczenia oliwy

Właściwości: Przyjemna odmiana o wysokiej i stałej wydajności, ceniona również ze względu na zdolności adaptacyjne. Zawartość oliwy średnia. W Toskanii ceni się ten kultywar, ponieważ daje oliwy o szczególnej owocowości i stabilności.

4 / 9 GENTILE

Występowanie: Włochy środkowe i wiele krajów, w których uprawia się drzewa oliwne.

Przeznaczenie: do tłoczenia oliwy

5 / 9 Leccino

Występowanie: Toskania, Umbria i wiele regionów, w których uprawia się drzewa oliwne.

Przeznaczenie: do tłoczenia oliwy.

Właściwości: Roślina żywotna i o dużej zdolności adaptacji w różnych środowiskach uprawnych. Wydajność wysoka, stała. Zawartość oliwy niska.

6 / 9 Moraiolo

Występowanie: Włochy środkowe.

Przeznaczenie: do tłoczenia oliwy.

Właściwości: Roślina o wysokiej odporności na działanie czynników szkodliwych, preferująca tereny pagórkowate. Wydajność wysoka, stała. Zawartość oliwy niewysoka, oliwa bardzo ceniona z uwagi na charakterystyczny owocowy smak oraz zawarte w niej polifenole i skwalen.

7 / 9 Raia

Występowanie: Umbria

Przeznaczenie: do tłoczenia oliwy

8 / 9 Rosciola

Występowanie: Włochy środkowe

Przeznaczenie: do tłoczenia oliwy

Właściwości: Roślina niewielkich rozmiarów, odporna na działanie czynników szkodliwych i łatwo adaptująca się w różnych środowiskach uprawnych w środkowych Włoszech. Wydajność wysoka, stała. Zawartość oliwy średnia.

9 / 9 Taggiasca

Występowanie: Liguria

Przeznaczenie: do tłoczenia oliwy

Właściwości: Roślina dużych rozmiarów, jedyna odmiana uprawiana w prowincji Imperia. Dobrze czuje się zarówno w terenach nadmorskich, jak i górzystych. Późno dojrzewające owoce mają wysoką zawartość oliwy.

WŁOCHY POŁUDNIOWE I WYSPY

1 / 11 Biancolilla

Występowanie: Sycylia środkowo-wschodnia

Przeznaczenie: do tłoczenia oliwy

Właściwości: Idealnym środowiskiem uprawnym dla tego kultywaru jest teren górzysty; wydajny nawet na terenach o ograniczonych zasobach wodnych. Wydajność wysoka, zmienna; zawartość oliwy niska, cechą charakterystyczną wytłoczonej oliwy jest szczególny jasny kolor.

2 / 11 Bosana

Występowanie: Sardynia

Przeznaczenie: do tłoczenia oliwy

Właściwości: Produktywny, łatwo adaptujący się kultywar. Dojrzewa późno i stopniowo. Zbiory z niektórych sezonów mogą być przeznaczone również do produkcji czarnych oliwek stołowych. Zawartość oliwy wysoka.

3 / 11 Carolea

Występowanie: Kalabria

Przeznaczenie: podwójne

Właściwości: Roślina łatwo adaptująca się, uprawiana na terenach do 800 m n.p.m. Wydajność wysoka, stała. Owoce dojrzewają stopniowo. Zawartość oliwy średnia. Używana zarówno do przygotowania zielonych lub czarnych oliwek stołowych, jak i do ekstrakcji oliwy.

4 / 11 Cellina di Nardò

Występowanie: Apulia.

Przeznaczenie: do tłoczenia oliwy.

Właściwości: Roślina żywotna, odporna na działanie czynników szkodliwych, o raczej wolnej wegetacji. Wydajność wysoka, stała. Zawartość oliwy niska. Ekstrakcja jest trudna przy niezupełnie dojrzałych owocach.

5 / 11 Coratina

Występowanie: Apulia.

Przeznaczenie: do tłoczenia oliwy.

Właściwości: Roślina łatwo adaptująca się w różnych środowiskach uprawnych. W szczególności odznacza się odpornością na zimno. Wydajność wysoka, stała. Niektóre roczniki owoców nadają się również do przygotowania oliwek zielonych w zalewie solankowej. Zawartość oliwy wysoka, a oliwa jest bardzo bogata w polifenole.

6 / 11 Dritta

Występowanie: Abruzja.

Przeznaczenie: do tłoczenia oliwy.

Właściwości: Roślina odporna na działanie czynników szkodliwych, bardzo ceniona z uwagi na wysoką i stałą wydajność. Średni poziom zawartości oliwy.

7 / 11 Nocellara del Belice

Występowanie: Sycylia zachodnia.

Przeznaczenie: do spożycia

Właściwości: Roślina o wolnym przyroście, łatwo adaptująca się w różnych warunkach środowiska. Wydajność wysoka, stała. Duża gęstość miąższu sprawia, że owoce nadają się do przygotowania zielonych oliwek w zalewie solankowej.

8 / 11 Ogliarola Garganica

Występowanie: Apulia

Przeznaczenie: do tłoczenia oliwy.

Właściwości: Roślina odporna na działanie czynników szkodliwych, o szybkim wzroście; wrażliwa na przymrozki i morski wiatr. Wydajność średnia, zmienna. Wydajność tłoczenia wysoka. Oliwa jest bardzo ceniona, produkowana w okolicach Bitonto

9 / 11 Ottobratica

Występowanie: Kalabria

Przeznaczenie: do tłoczenia oliwy.

Właściwości: Roślina bardzo odporna na działanie czynników szkodliwych, dużych rozmiarów. Wydajność wysoka, zmienna.

10 / 11 Pisciottana

Występowanie: Kampania

Przeznaczenie: do tłoczenia oliwy.

Właściwości: Kultywar bardzo produktywny i łatwo adaptujący się nawet w strefach przybrzeżnych. Wydajność wysoka, zmienna. Zawartość oliwy wysoka.

11 / 11 Pizzacarogna

Występowanie: Sardynia południowa

Przeznaczenie: podwójne

Właściwości: Roślina słabo przyjmująca się w środowiskach innych niż rodzime. Wydajność wysoka, nieregularna. Owoce dojrzewają przedwcześnie i nadają się do produkcji zarówno oliwy, jak i zielonych oliwek w zalewie solankowej. Zawartość oliwy niska.

HISZPANIA

1 / 5 Arbequina

Występowanie: Najważniejsza odmiana Katalonii, gdzie uprawy zajmują ponad 55.000 ha. Licznie występuje również w Aragonii, a ostatnio w Andaluzji. Poza Hiszpanią występuje zwłaszcza w Argentynie.

Przeznaczenie: do tłoczenia oliwy.

Właściwości: Odmiana uważana za odporną na działanie czynników szkodliwych z racji swojej wytrzymałości na zimno i tolerancji na zasolenie. Jest ceniona dzięki wysokiej, stałej wydajności. Jakość uzyskiwanej oliwy jest doskonała, szczególnie z uwagi na bardzo dobre właściwości organoleptyczne, choć cechuje się niską stabilnością. Wysoka zawartość oliwy.

2 / 5 Cornicabra

Występowanie: To druga odmiana co do wielkości powierzchni uprawnej. Aktualnie zajmuje 270.000 ha w prowincjach Ciudad Real, Toledo, Madryt, Badajoz i Càceres.

Przeznaczenie: Do tłoczenia oliwy.

Właściwości: Odmiana o wysokiej zdolności ukorzeniania i dużej zdolności adaptacji na ziemiach ubogich, nieurodzajnych, w strefach zimnych. Ceniona z uwagi na wysoką zawartość oliwy i jej jakość, doskonałe właściwości organoleptyczne i wysoką stabilność. Dzięki jakości miąższu używana również w garbarstwie.

3 / 5 Hojiblanca

Występowanie: To trzecia pod względem areału uprawy odmiana hiszpańska. Aktualnie zajmuje powierzchnię ponad 200.000 ha w prowincjach Cordoba, Malaga, Sewilla i Granada.

Przeznaczenie: podwójne.

Właściwości: Odmiana o wysokiej zdolności ukorzeniania, tolerująca gleby wapienne. Uważana za odporną na działanie czynników szkodliwych przez swoją tolerancję na gleby jałowe i na temperatury zimowe. Zawartość oliwy jest niska, ale produkt ceniony jest za jakość, pomimo niskiej jakości rzeczywistej.

4 / 5 Picual

Występowanie: To pierwsza odmiana w Hiszpanii. Aktualnie jej areał uprawny to ponad 700.000 ha, głównie w prowincjach Jaén (97%), Cordoba (38%) i Granada (40%). Stanowi podstawę zakładania nowych plantacji.

Przeznaczenie: Do tłoczenia oliwy.

Właściwości: Odmiana odporna na działanie czynników szkodliwych z racji swojej zdolności adaptacji do różnych warunków pogodowych i glebowych; w szczególności uważana jest za odporną na zimno. Jest jednak wrażliwa na gleby jałowe i wapienne. Bardzo ceniona przez wysoką i stałą wydajność oraz wysoką zawartość oliwy, a także łatwość uprawy. Oliwa jest średniej jakości, chociaż posiada wysoki wskaźnik stabilności, co pociąga za sobą dużą odporność na jełczenie. Charakteryzuje się też wysoką zawartością kwasu oleinowego

5 / 5 Picudo

Występowanie: To jedna z głównych odmian hiszpańskich, chociaż areałem nie dominuje w żadnym regionie. Uprawy zajmują około 60.000 ha w prowincjach Cordoba, Granada, Malaga i Jaen.

Przeznaczenie: Do tłoczenia oliwy.

Właściwości: Odmiana żywotna i uważana za odporną na działanie czynników szkodliwych przez wysoką tolerancję na gleby wapienne i zbyt wilgotne. Jest również odporna na zimno. Odmiana bardzo ceniona ze względu na zawartość oliwy i doskonałe właściwości organoleptyczne, szczególnie cenne w produktach objętych nazwą pochodzenia Baena. Oliwa charakteryzuje się wysoką zawartością kwasu linolowego, jest gorzka, posiada niską stabilność.

GRECJA

1 / 5 Kalamon

Występowanie: Mesenia, Lakonia, Lamia. Zajmuje około 15-20% powierzchni uprawnej kraju.

Przeznaczenie: podwójne

Właściwości: Odmiana o średniej odporności na działanie czynników szkodliwych. Zdolność ukorzeniania średnia, podobnie jak zdolność owocowania. Zawartość oliwy średnia. Produkt jest bardzo dobrej jakości.

2 / 5 Koroneiki

Występowanie: Peloponez, Zakintos, Kreta, Samos. Zajmuje około 50-60% powierzchni uprawy drzew oliwnych kraju.

Przeznaczenie: Do tłoczenia oliwy.

Właściwości: To podstawowy kultywar do produkcji oliwy w Grecji. Zdolność ukorzeniania średnia. Wydajność wysoka, stała. Zawartość oliwy w owocu jest wysoka, a produkt bardzo ceniony. Bardzo wysoka zawartość kwasu oleinowego i bardzo duża stabilność oliwy.

3 / 5 Mastoidis

Występowanie: Zajmuje 15-20% areału uprawy oliwek w kraju. Uprawiana od wyspy Corfu aż po Attykę. Aktualnie największe obszary uprawne znajdują się na Peloponezie i na Krecie.

Przeznaczenie: podwójne

Właściwości: Odmiana odporna na działanie czynników szkodliwych, można ją uprawiać na wysokościach do 1000 m n.p.m. Dobrze znosi zimno, jest średnio wytrzymała na suchy klimat. Wydajność średnia, zmienna. Zawartość oliwy wysoka.

4 / 5 Megaritiki

Występowanie: Attyka, Beocja i Peloponez.

Przeznaczenie: podwójne.

Właściwości: Odmiana uznawana za odporną na działanie czynników szkodliwych i posiadającą średnie zdolności do ukorzeniania. Wytrzymuje suchy klimat, średnio odporna na zimno. Owoce używane zarówno do spożycia – oliwki zielone i czarne – jak i do ekstrakcji: dają średnio-duże ilości oliwy. Wytłoczona oliwa jest dobrej jakości.

5 / 5 Valanolia

Występowanie: Lesbos, Chios, Skiros. Zajmuje 70% powierzchni uprawy oliwek Mityleny.

Przeznaczenie: Do tłoczenia oliwy.

Właściwości: Odmiana średnio odporna na działanie czynników szkodliwych i o średniej zdolności ukorzeniania. Jest też średnio wytrzymała na zimno i nieurodzajne gleby. Wydajność średnia, zmienna. Owoce przeznaczone są do produkcji oliwy. Zawartość oliwy średnia, ale wytłoczona oliwa jest doskonałej jakości.